طارق الحميد
TT

ایران و مذاکرات وقت تلف کن

قرار براین است که مذاکرات وین با هدف رسیدن به توافق نهایی پیرامون پرونده هسته‌ای ایران هفته آینده آغاز شود و همه نشانه‌ها حکایت از آن دارند که ما با مذاکراتی برای وقت تلف کردن مواجهیم چرا که اطراف جدیتی دراین کار ندارند.
اینجا ممکن است خواننده بگوید: چطور؟ مسئله‌ای که واضح است اینکه خود ایرانی‌ها هیچ تلاش جدی برای احیای مذاکرات نمی‌کنند و در نتیجه اشتیاقی برای رسیدن به یک توافق نشان نمی‌دهند به خصوص که رقم زدن توافق موقعیت تندروها را در داخل ایران و در مقابل کسانی که از آنها تندروترند، تضعیف می‌کند.
ایران با گذاشتن شرط و مطالبات سرکشی می‌کند از جمله اینکه واشنگتن و قدرت‌های غربی اموال بلوکه شده به دلیل تحریم‌ها و پیش از رسیدن به توافق را آزاد کنند. همچنین پرداختن به مسئله موشک‌های بالستیک، پهپادها و میلیشیای تروریست در منطقه را رد می‌کند و به غنی‌سازی اورانیوم آن هم با درصد نگران کننده ادامه می‌دهد با وجود آنکه تهران سخن از ادامه مذاکرات می‌گوید.
ایران همه این کارها را برای خریدن وقت انجام می‌دهد. در حالی که توافق هسته‌ای که تمایلی به آن ندارد تحقق نیافته، تهران به مرحله‌ای از غنی‌سازی رسیده که به آن اجازه می‌دهد طرح هسته‌ای خود را با تحمیل امر واقع کامل کند و درآن زمان جهان باید با آن وارد تعامل ‌شود.
درخصوص عدم جدی بودن غرب و مشخصاً امریکا، از التماس واشنگتن برای بازگشت ایران به میز مذاکرات و بدون برداشتن گام‌های جدی که به تهران نشان دهد تنها هویج درمیان نیست و عصایی هم وجود دارد، مشخص می‌شود.
واشنگتن ایران را به کاربرد قدرت تهدید نکرد و همان طور که «کبوترهای» دموکرات و از جمله سفیر دنیس راس خواستار آنند. راس نوشت تهدید به جنگ راه را برای مذاکرات هموار می‌کند. درست است که از واشنگتن اظهاراتی مبنی برتمام شدن صبر می‌شنویم، اما این اظهارات غیرجدی و غیرحقیقی‌اند. به گفته منابع امریکایی‌ها هیچ پیام جدی به ایرانی‌ها ارسال نکرده‌اند.
براین اساس ما دربرابر مذاکراتی وقت تلف کن میان دوطرفی قرارداریم که استراتژی‌شان متفاوت و اهداف‌شان محدود است؛ ایرانی که به دنبال چیزی می‌گردد تا در داخل به عنوان پیروزی تبلیغ کند، خواه بدون توافق تا نشان دهد که در برابر ایالات متحده نرمش نشان نمی‌دهد یا توافقی که واشنگتن را در وضعیت ملتمس ضعیف نشان دهد که سیطره سپاه پاسداران را تقویت کند که اکنون بر همه گلوگاه‌های ایران مسلط شده است. طرف امریکایی به دنبال دست‌آورد انتخاباتی است و تا دموکرات‌ها رؤیای اوباما را کامل کنند، همچنین خروج از منطقه و فارغ شدن برای مواجهه چین و روسیه را محقق سازند که این دیدگاهی محدود است به این دلیل که ایران متحد جدی چین و روسیه است که دخالت امریکا را خواهد طلبید!
بسیار خوب، منطقه چطور؟ برای هزارمین بار می‌گوییم: باید چشم‌ها به سمت اسرائیل بمانند به این دلیل که درمذاکرات طرف مقدم است چون می‌تواند اوراق را به هم بریزد. نکته قابل توجه اینکه رهبری اسرائیل به گونه‌ای سخن می‌گوید که گویی نتانیاهو به قدرت برگشته است.
مثلاً نخست وزیر اسرائیل نفتالی بنت می‌گوید، «منطقی نیست که دنبال افرادی بدویم که ایران از طریق سپاه قدس می‌فرستد. ما باید به آدرس اصلی برسیم». می‌افزاید:« امیدواریم جهان با ایران سهل‌انگاری نکند، ما در یک دوره پیچیده قرارداریم و شاید دراین بین با خوب‌ها اختلافاتی داشته باشیم حتی اگر بازگشتی به توافق هسته‌ای وجود داشته باشد، اسرائیل البته طرف توافق نیست و تعهدی به آن ندارد. اشتباهی را که پس از توافق هسته‌ای اول درسال 2015 مرتکب شدیم، تکرار نمی‌کنیم».
به همین دلیل این مذاکرات وقت تلف کردن است در منطقه‌ای که نمی‌توان واقعیتش را نادیده گرفت هرچند واشنگتن نقشه بکشد و تهران نیرنگ بزند.