وقتی هنری سوم پادشاه انگلیس مرد و پسرش ادوارد در جبهه جنگ مشغول کارزار بود، شورای پادشاهی تصمیم گرفت او را فوری منصوب کند و اعلام کرد:« تخت خالی نمیماند و کشور بدون پادشاه نمیشود». در فرانسه نیز چارلز ششم مرد و فوری پسرش به عنوان پادشاه معرفی شد و آن جمله معروف بر زبانها افتاد:« پادشاه مرد، زنده باد پادشاه»؛ تا خلأیی در قدرت نماند.
جو بایدن رئیس جمهوری است و ایالات متحده امپراطوری و خلأ در قدرت و اختلاف برسرآن خطرناکترین تهدید برای آن. به همین دلیل تدابیر ریاست جمهوری اجازه خلأ، تشکیک و آشوب را نمیدهند. و «رئیس جمهوری منتخب» پس از رفتن رئیس جمهوری که دورهاش به پایان رسیده، سوگند35 کلمهای را در مقابل رئیس قضات دیوان عالی میخورد. براساس نظام امریکایی، تحلیف بایدن علیرغم هرج و مرج و تشکیک قطعی بود؛ چرا که روند مشروعیت ازآن حمایت میکرد از جمله بالاترین مقام قانونگذاری(کنگره) و بالاترین مقام دستگاه قضایی(دیوان عالی) که ادعای ترامپ را رد کرد. ترامپ خود موفق به اقناع رفقا، وزرا و سران حزب خود نشد. وزیر دادگستریاش که به اعتراض استعفا کرد به او پاسخ داد:« آنچه در باره تقلب در انتخابات میگویی مزخرف است و کسانی که پیرامون تو هستند گروهی شعبده بازند». همه آنها با رفتن در پشت سرش دراین حکایت که درانتخابات تقلب شده و ریاست جمهوری ربوده شد، مخالفت کردند. اما خروج ترامپ آثار بزرگش در داخل و خارج را محو نمیکند. برای نمونه رویایی با چین-که مهمترین مسئله برای ایالات متحده است- ادامه خواهد یافت همانگونه که منابع دولت جدید براین مسئله تأکید کردند.
رئیس جمهوری جدید و تیماش درباره منطقه ما چه خواهند کرد؟
نمیتوان با قاطعیت درباره گامهای بعدی صحبت کرد؛ اما شاید ترس اغراق آمیز باشد همچنین این تصور که بایدن به عنوان ادامه اوباماست. در عمل بسیاری از چهرههایی که نامزدیشان اعلام شده در میان کادر اوباما فعالیت کردهاند؛ اما حضور آنها به معنای آن نیست که سیاست کپی برابر اصل باشد. اوباما در دوره ریاستاش موفق به جا انداختن سیاست خود نشد، مشخصاً تعامل با ایران را بر کشورهای خلیج عربی و اسرائیل تحمیل کرد. و در نتیجه، بازگشت به همان نقطهای که اوباما ترک کرد مسئلهای شبه محال است و طی چهار سال گذشته تحولاتی صورت گرفته است: ورود روسیه در جنگ سوریه، نفوذ ایران در عراق برضد منافع امریکا، تهدید گذرگاههای دریایی نفت توسط ایران، ائتلاف خلیجی-اسرائیلی علیه ایران علاوه بر ادامه فعالیت مخرب تهران در یمن و لبنان.
اظهارت بایدن و مردان و زنانش در زمان حضورشان در جمع مخالفان و سپس در تبلیغات انتخاباتی مایه نگرانی بود؛ اما در اندک روزهای گذشته موحب خوشبینی شد. نامزد وزارت دفاع از ترور قاسم سلیمانی دفاع و تمجید کرد و این موضع بدون شک ایرانیها را شوکه کرد. همچنین نامزد کنونی وزارت خارجه آنتونی بلینکن حوثیها را سرزنش کرد و مسئولیت بزرگ در مقابل آنچه در یمن اتفاق میافتد را به دوش آنها گذاشت. فراموش نکنیم معاون وزیر خارجه وقتی که جنگ شعلهور شد و حوثیها قدرت را به دست گرفتند، درسال 2015 گفت:« کاری که سعودی و متحدانش انجام دادند مسئله بسیار مهمی است، سعودی پیامی محکم برای حوثیها و متحدان آنها فرستاد با این مضمون که آنها نمیتوانند با قدرت یمن را بگیرند و راهی جز برگشتن به روند انتقال قدرت از راه سیاسی که تعطیل کردند ندارند».
و تحول جدید و مهم این است که دو روز پیش در برابر کنگره تعهد کرد، کشورهای خلیج و اسرائیل را در هرگونه مذاکرات هستهای درباره ایران مشارکت دهد و این موضع با سیاست اوباما که تلاش کرد آنها را حذف و مسئله را به طور سری مدیریت کند، کاملاً متفاوت است.