سمير عطا الله
نویسنده و روزنامه‌نگار لبنانی، در روزنامه‌های النهار و دو مجله الاسبوع العربی و الصیاد لبنانی و روزنامه الانباء کویتی فعالیت کرده است
TT

شعبه کتابخانه اسکندریه

دوستی با دکتر احمد ابوالغیط مانند دوستی با دایرة المعارف یا کتابخانه ملی است. هر وقت چیزی را بدانی، چیزهایی از تو پنهان می‌شوند. و هر گاه نام کتابی از مؤلفی بیاوری، تماس می‌گیرد و همه دیگر کتاب‌های آن مؤلف را ردیف می‌کند و توصیه می‌کند چه چیزی از آثار او خوانده شود و چه چیزی ارزش خواندن ندارد. هفته گذشته تحت عنوان «امپراطور و کند ذهن»  یادی از پاول جانسون مورخ بریتانیایی و نظرش درباره ناپلئون و جورج واشنگتن، اولین رئیس جمهوری آمریکا اشاره کردم و همچنین گفتم در کتابش در باره تجاوز سه جانبه در سوئز نسبت به عرب‌ها منصف بود.
دبیرکل طبق معمول تماس گرفت و به من گفت که مطالعه ناقصی از موضوع وجود دارد. پرکارترین مرد در میان مورخان انگلیسی پس از حوادث 11 سپتامبر در نیویورک، بازگشت و نسبت به مسلمانان موضع بسیار بدی گرفت و خواستار استعمار مجدد آنها شد و آنها را تا زمانی که متمدن شدند تحت قیمومیت غرب قرار داد!
اما این اشتباه - دبیر کل گفت - ارزش کلی پل جانسون را از بین نمی‌برد. یکی از مهم‌ترین و زیباترین کتاب‌های او به نام « تاریخ زمان ما» را باید خواند. طبق معمول، عنوان کتاب را برای درخواست از برادران آمازون ضبط کردم، زیرا آنها از معدود شرکت‌هایی هستند که هنوز داد و ستد با لبنان را قبول می‌کنند، البته به شرطی که به « فِرِش دلار» یا «دلار تازه» باشد؛ یکی از اسامی که آکروبات بانک مرکزی در تاریخ ریاض سلامه گذاشت. از آن جمله «دلار گمرکی» است و دلار دلار که برای مردم برابر با صفر و برای جادوگران بانک‌ها و نرخ ارز انقلاب است.
بیایید اربابان تباهی را رها کنیم و به پیچیدگی فرهنگی بازگردیم. دبیرکل گفت که اهمیت پل جانسون تنها در این نیست که او یک مورخ پرکار است، بلکه او یک کثرت گرا است. او 50 کتاب در زمینه هنر و ادبیات، ظهور  و سقوط ملت‌ها، مستبدان و بزرگواران، تولد مدرنیته، «دوران مدرن» و غیره نوشت.
تماس‌های دکتر ابوالغیط معمولاً صبح‌ها می‌آیند، زیرا او ساعتی از زمانی که مختص به ورزش روزانه است می‌گیرد. این تماس از طریق منشی او، ناهد، با تمام نجابت مصری انجام می‌شود و «می‌توانم جنابعالی را به دبیرکل ارجاع دهم؟»
پریروز ساعت نه شب نه نه صبح. و شماره شخصی نه شماره دبیرخانه کل. و یک پیام، نه یک تماس. در آن نوشته شده بود: «اکنون در نیویورک تایمز خواندم که پل جانسون در روز پنجشنبه، 12 ژانویه، در خانه‌اش در لندن در سن 94 سالگی درگذشت... ما روز جمعه با هم درباره او صحبت می‌کردیم».