وائل مهدی
روزنامه نگار حوزه نفت روزنامه "الشرق الاوسط"
TT

بین بیرول و غیص

مثل همیشه؛ «آژانس بین‌المللی انرژی» نسبت به رشد تقاضای نفت در سال‌های آینده تا سال 2030 بدبین بود.
فاتح بیرول، مدیر اجرایی این سازمان، اظهاراتی را در تلویزیون بلومبرگ ایراد کرد و در آن به «سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک)» هشدار داد که قیمت بالای نفت منجر به رکود اقتصادی می‌شود و بر تقاضا تأثیر می‌گذارد.
این اظهارات همراه با گزارش «آژانس» در مورد آینده خودروهای برقی است که معتقد است رشد تقاضا برای آنها ادامه خواهد داشت و منجر به کاهش حدود 5 میلیون بشکه‌ای تقاضای نفت تا سال 2030 می‌شود.
بسیاری نمی‌دانند که فاتح بیرول ترک، مدیر اجرایی «آژانس بین‌المللی انرژی» در پاریس، ابتدا سال‌ها در «اوپک» کار می‌کرد.
هرکس به اظهارات مکرر او علیه «اوپک» گوش دهد نمی‌تواند تصور کند که او با این سازمان ارتباط داشته است. در هر صورت رابطه بیرول با سازمان نسبتاً بهتر از رابطه پیشینیانش با آن است؛ از ماریا ون در هوون، تا نوبو تاناکا... و بسیاری دیگر.
طبیعی است که این فاصله گرفتن بین دو طرف وجود داشته باشد، اما عجیب است که این اختلاف به اظهاراتی علیه دو طرف برسد. هیثم الغیص، دبیر فعلی «اوپک»، نگذاشت اظهارات بیرول بدون جواب بماند. به نظر نمی‌رسد این موضوع به ماهیت روابط دو طرف مرتبط باشد؛ بلکه واقعیت بازار و آینده قیمت نفت است.
من نمی‌خواهم نسبت به «اوپک» جانبدار به نظر برسم؛ چرا که در سال‌های گذشته که من خبرنگار نفت بودم سازمان در پیام‌های رسانه‌ای خود شفاف نبود و باورکردنی نیست که به نفع بازار فکر کند. با این حال، تجربه برای ما ثابت کرد که «اوپک» در پیش‌بینی‌های خود مبنی بر اینکه تقاضا برای نفت علیرغم همه آنچه در مورد رشد خودروهای برقی گفته می‌شود همچنان بالا می‌ماند، درست عمل کرده است.
واقعیت همچنین ثابت کرد که انتظارات «آژانس انرژی» به نفع جهان نیست؛ زیرا شاهد بودیم که عدم سرمایه گذاری در انرژی به بحران قیمت منجر شد وقتی که عرضه نفت و گاز روسیه به اروپا قطع شد. پیش بینی‌ها الغیص واقع بینانه و منطقی است و از روی اشتیاق برای بالا نگه داشتن تقاضا برای نفت نیست، بلکه به نفع جهان است که بحران قیمتی جدیدی را تحمل نخواهد کرد، هرچند فکر می‌کنم ناگزیر به وقوع خواهد پیوست.
انصافاً باید قدر پیش بینی‌های «آژانس بین‌المللی انرژی» را بدانیم؛ زیرا این زنگ خطری برای کشورهای عضو «اوپک» است که نتوانسته‌اند اقتصاد خود را توسعه دهند و همچنان «در نفت می‌خوابند» (یا به قول خودشان در «عسل»).
تبدیل انرژی یک واقعیت است، افزایش خودروهای الکتریکی یک واقعیت است و تقاضا برای نفت برای دهه‌ها یک واقعیت باقی خواهد ماند. اکنون؛ به کدام واقعیت گوش کنیم؟ بیایید به قیمت نفت نگاه کنیم، حتی با وجود حجم عظیم سرمایه گذاری در انرژی‌های تجدیدپذیر، که تا به امروز کمکی به جهان برای دور شدن از نفت نکرد و برای پر کردن شکاف عرضه و تقاضا برای نفت به یک چهارم آن نیاز داریم.