غرب دو بار در سوریه اشتباه می‌کند

همه غرب، به‌ویژه ایالات متحده، در سوریه اشتباه می‌کنند، و این برای بار دوم است. اشتباه اول زمانی بود که آن‌ها از کمک به سوری‌ها برای سرنگونی بشار اسد کوتاهی کردند؛ اسدی که قبل از دخالت ایران و روسیه ۱۳ سال پیش در آستانه سقوط بود.
اشتباهات غرب، به‌خصوص ایالات متحده، از دوران ریاست‌جمهوری باراک اوباما آغاز شد؛ زمانی که او به خطوط قرمزی که خودش برای بشار اسد تعیین کرده بود، احترام نگذاشت. از جمله این خطوط قرمز، ممنوعیت استفاده از سلاح‌های شیمیایی علیه غیرنظامیان سوری بود.
اسد بدون توجه به این خطوط قرمز، از سلاح‌های شیمیایی استفاده کرد و همه تصور می‌کردند که رئیس بزرگ‌ترین قدرت جهانی واکنش نشان خواهد داد، اما اوباما از این موضوع چشم‌پوشی کرد و بحران سوریه را یکی از بحران‌هایی دانست که هر رئیس‌جمهورى آمریکایی با آن روبه‌رو می‌شود.
طبق گزارش «نیویورک‌تایمز»، اوباما در آن زمان گفت که انقلابیون سوری فقط کشاورزان، پزشکان و معلمان هستند که توان انجام کاری را ندارند. او پیشنهاد ژنرال پترائوس برای حمایت از انقلابیون را رد کرد. همچنین، خود اوباما جنایات اسد علیه انقلاب سوریه را به‌عنوان «جنگ داخلی» توصیف کرد.
ایالات متحده و غرب با نادیده گرفتن رنج‌های سوری‌ها اشتباه کردند و کار چندانی جز تصویب قانون سزار انجام ندادند؛ قانونی که بازسازی روابط با اسد را قطع کرد، اما هیچ شرطی برای بازرسی از زندان‌ها یا آزادی زندانیان در نظر نگرفت. امروز جهان شاهد ابعاد فاجعه‌ای است که سوریه را در بر گرفته است.
واشنگتن بیشتر نگران امنیت اسرائیل بود تا کاهش رنج سوری‌ها پس از انقلاب ۲۰۱۱. این موضوع را بارها از زبان مقامات عرب و خارجی شنیده‌ام و چهارشنبه گذشته، هاکان فیدان، وزیر خارجه ترکیه، در مصاحبه‌ای با شبکه «الحدث» به آن اشاره کرد.
وزیر فیدان گفت: «هفت سال پیش، زمانی که جو بایدن به‌عنوان معاون رئیس‌جمهوری به ترکیه آمد و با رجب طیب اردوغان دیدار کرد، گفت: ما نمی‌خواهیم اسد برود.» او افزود: «ما می‌دانیم که این نظر اسرائیل بود، نه نظر بایدن. زیرا اسرائیل نمی‌خواست و علاقه‌ای نداشت که اسد سقوط کند.»
فیدان ادامه داد: «اسرائیل شاید از اقدامات اسد در ایجاد زمینه برای حضور ایران در سوریه راضی نبود، اما خودش از وجود اسد رضایت داشت. سپس آمریکا به ما اطلاع داد که اسرائیل نمی‌خواهد اسد سقوط کند.»
نگرانی اصلی واشنگتن امنیت اسرائیل بود، نه فاجعه انسانی در سوریه یا خطرات ژئوپلیتیکی. این با تمایل واشنگتن برای دستیابی به توافق هسته‌ای با تهران، حتی به زیان منطقه همزمان بود.
امروز واشنگتن و غرب همان اشتباه را برای بار دوم تکرار می‌کنند. تمام تلاش‌ها برای تضمین امنیت اسرائیل است، حتی با وجود حملات مداوم و غیرقابل توجیه اسرائیل به سوریه جدید. درست است که غرب شرایطی برای دولت جدید سوریه تعیین می‌کند و این مسئله‌ای منطقی است، اما تمرکز همیشه بر اسرائیل است.
هر رسانه غربی که با احمد الشرع مصاحبه کرد، مهم‌ترین سؤالش درباره امنیت اسرائیل و موضع سوریه جدید در این خصوص بود. همین موضوع در اظهارات مقامات غربی نیز مشهود است؛ رفتاری که مردم سوریه را که به‌دنبال التیام زخم‌هایشان هستند، تحریک می‌کند.
غرب از سوریه می‌خواهد در عرض یک هفته اقداماتی انجام دهد که اسد در ۲۴ سال گذشته انجام نداد. تمرکز بر امنیت اسرائیل است، بدون توجه به ارائه کمک‌های فوری به سوری‌ها یا مجبور کردن اسرائیل به توقف حملاتش به سوریه. این در حالی است که تلاش بین‌المللی واقعی برای محاکمه اسد به‌خاطر جنایاتش وجود ندارد.
به همین دلیل می‌گویم که غرب دو بار در سوریه اشتباه می‌کند.