اخیراً جمهوری جیبوتی اقدامات نظامی ضروری برای تصویب معاهده تأسیس شورای کشورهای عربی و افریقایی مشرف بردریای سرخ و خلیج عدن را به پایان رساند که روز 6 ژوئن 2020 توسط وزرای خارجه کشورهای جیبوتی، سعودی، مصر، یمن، سومالی، سودان، اردن و اریتره در شهر ریاض به امضا رسید.
با توجه به مراحلی که اندیشه تأسیس تشکلی که کشورهای دریای سرخ را دور هم جمع می‌کند گذراند، پادشاهی عربی سعودی برادر به عنوان پیشگام در این زمینه محسوب می‌شود؛ معاهده جده که در21 آوریل 1956 میان پادشاهی عربی سعودی، مصر و پادشاهی متوکلی یمن به عنوان نخستین درخواست برای ایجاد« نظام امنیتی مشترک» در دریای سرخ به حساب می‌آید. سال 1977 سعودی از اردن و یمن شمالی برای ایجاد مکانیزم همکاری نظامی عربی در قالب ائتلاف سه جانبه برای ایجاد منطقه دریای سرخ به عنوان «منطقه صلح» دعوت کرد.
جمهوری جیبوتی نیز با توجه به اشرافی که برتنگه باب المندب دارای اهمیت بسیارفراوان استراتژیک اقتصادی و سیاسی به نوبه خود نقش مهمی در حفاظت از امنیت بین‌المللی در دریای سرخ به عهده گرفت به گونه‌ای در تلاش‌های صورت گرفته برای حفظ امنیت و ثبات بین‌المللی از طریق همآهنگی و همکاری با قدرت‌های بزرگ برای حفاظت از دریانوری و مبارزه با تروریسم و مقابله با تهدیدهای امنیتی که منطقه و سراسر جهان را آزار می‌داد، آن را به یک کشور محوری مبدل ساخت. پایگاه‌های نظامی که اخیراً در جیبوتی به وجود آمدند، هدف اول‌شان مقابله با تروریسم و حفاظت از ناوبری دریایی بین‌المللی دراین موقعیت مهم استراتژیک درجهان است.
نسبت به هسته‌های اولین شورای جدید، پادشاهی عربی سعودی با توجه به افق دید رهبری آن خواستار تأسیس موجودیتی کرد که کشورهای عربی و افریقایی دارای ساحل در دریای سرخ را گردهم می‌آورد و امنیت و ثبات منطقه را تقویت کند. کشورهای مورد نظر با حضور در اولین جلسه وزرای خارجه آن کشورها که در روز 12 سپتامبرسال 2018 در ریاض برگزار شد به این خواسته پاسخ دادند که به تشکیل موجودیتی شامل کشورهای عرب و افریقایی دارای ساحل در دریای سرخ و خلیج عدن منتهی شد. هدف این کیان ایجاد همآهنگی و همکاری بین آن کشورها و بررسی راه‌های ضامن محقق شدن آن در زمینه‌های سیاسی و اقتصادی و امنیتی و زیست محیطی می‌شوند. جمهوری جیبوتی همان گام نخست پیشنهاد داد مقر این تشکل در ریاض و به رهبری پادشاهی عربی سعودی باشد به این دلایل:
-پادشاهی سعودی با پیشنهاد ایده نظام امنیت دریای سرخ از سال 1956 دراین زمینه پیشگام است.
-پادشاهی روابط محکم و مستمر با همه کشورهای عرب یا افریقایی مشرف بردریای سرخ دارد و از مقبولیت بی نظیری در همه کشورها برخوردار است.
-پادشاهی امکانات بسیار بالایی برای راه اندازی دیپلماسی گردشی میان کشورهای مورد نظر دارد، علاوه بر میراث دیپلماتیک ریشه‌دار و سیاست خارجه موزون که به آنها امکان این را می‌دهد تا نقش پیشروانه و مؤثر برای جذب کشورهای دیگر بازی کنند.
-سعودی درمیان دیگر کشورهای مشرف بر دریای سرخ، دارای طولانی‌ترین ساحل می‌باشد و به همین دلیل درمعرض مخاطراتی است که درطول دریای سرخ اتفاق می‌افتند.
از آنچه گذشت روشن می‌شود که ایجاد یک تشکل که کشورهای مشرف بردریای سرخ و خلیج عدن را گردهم بیاورد دغدغه جدی همه کشورهای مورد نظراست به خصوص جمهوری جیبوتی و پادشاهی عربی سعودی آن هم به دلیل برخورداری از منطقه دریایی دارای اهمیت استراتژیک است که بر جنبه‌های مختلف سیاسی و اقتصادی و امنیتی و زیست محیطی سایه می‌افکند. و این میزان همآهنگی و همراهی در دیدگاه‌ها و آرزوهای بین رهبری دو کشور برادر را نشان می‌دهد: رئیس جمهوری جیبوتی اسماعیل عمر جیله و برادرش خادم حرمین شریفین ملک سلمان بن عبدالعزیز و ولیعهد او شاهزاده محمد بن سلمان حفظهم الله جمیعاً.
رئیس جمهوری اسماعیل جیله با پی‌گیری و توجه ویژه شخصاً مراحل پرونده تأسیس این تشکل منطقه‌ای مهم را از همان ابتدای گفت‌وگوها درباره آن دنبال کرد با ایمان به اهمیت و آثار مثبت در جنبه‌های مختلف توسعه‌ای و اقتصادی و سیاسی درمنطقه.
نباید تلاش‌های شخص شاهزاده محمد بن سلمان در راه تأسیس شورا از طریق ارتباط مستقیم با رهبران کشورهای مورد نظر را از نظر دور داشت که با امضای معاهده تأسیس شورا در روز ششم ژوئن گذشته به ثمر نشست. باید توجه کرد که رهبران هشت کشور عضو به اهمیت همآهنگی و مشورت پیرامون گذرگاه آبی حیاتی واقفند که در اهمیت اقتصادی و تجاری و سرمایه‌گذاری برای سراسر اقتصاد جهانی متجلی می‌شود از این جهت که دریای سرخ گذرگاه اصلی تجارت جهانی میان کشورهای شرق آسیا و اروپاست.
در پایان همان طور که چندین بار تأکید کردم، رهبران و ملت‌های آن کشورها بر تأسیس این شورای بلندپرواز برای ایجاد ثبات و رشد و همکاری اقتصادی و سیاسی ثمربخش امیدهای بسیاری بسته‌اند. بدون شک تکامل میان کشورهای دریای سرخ و خلیج عدن از نظر اقتصادی و امنیتی به طور کلی به سود مردم این منطقه خواهد بود و راه کشمکش‌های منطقه‌ای و بین‌المللی را می‌بندد که بر روح همبستگی و تکاملی که باید برکشورهای مشرف بردریای سرخ و خلیج عدن حاکم باشد با حفظ اهمیت جهانی دریای سرخ به عنوان یک گذرگاه بین‌المللی که همه از آن بهره می‌برند، بدین معنا که این شورا برجهانی بودن آن تأثیرنمی‌گذارد بلکه از طریق همکاری و همآهنگی با کشورهای دیگر و سازمان‌های منطقه‌ای و بین‌المللی تقویت می‌کند.
