سمير عطا الله
نویسنده و روزنامه‌نگار لبنانی، در روزنامه‌های النهار و دو مجله الاسبوع العربی و الصیاد لبنانی و روزنامه الانباء کویتی فعالیت کرده است
TT

حمله هوایی دوستانه

این یک سفر ویژه یا رسمی در دنیای روابط دیپلماتیک و پروتکل‌ها نبود. یک حمله هوایی دوستانه بود که رئیس جمهوری فرانسه ایمانوئل مکرون دست به آن زد تا به کشور میزبان زمان رسیدنش را بگوید بی آنکه از آن اجازه بخواهد یا منتظر تعیین زمان از سوی آنها بنشیند. روز سوم انفجار، رئیس جمهوری فرانسه به بیروت رسید و پیش ازآنکه با مقامات دیدار کند به سراغ مردم رفت. و برای استفاده از وقت با رؤسای سه‌گانه در کاخ ریاست جمهوری دیدار کرد و این صحنه یادآورد روزهایی بود که وزیر خارجه سوریه به لبنان می‌آمد و رؤسا به دون درنظر گرفتن قواعد و اصول و رتبه‌های رسمی با او جلسه می‌گرفتند.

در سفر مکرون زمانی برای پروتکل‌ها نیست. آمد تا به قربانیان بدترین انفجار درتاریخ لبنان تسلیت بگوید و به حاکمیت سیاسی هشدار بدهد که لبنان به عنوان یک کشور موجود درآستانه انتهاست.

مکرون با احساسات جوشان و به سبک فرانسوی با لبنانی‌ها سخن گفت و با مقامات سیاسی با خشم. به مردم آن کشور گفت، لبنان نیز مسئولیت جامعه جهانی و عضو برجسته نظام بین‌المللی است. او به عنوان رئیس کشوری سخن نگفت که موجودیت کیان لبنان را اعلام کرد و به آن قانون اساسی و استقلال بخشید، بلکه از جایگاه پیشگامانه فرانسه‌ در اروپا و غرب صحبت کرد. مکرون تا جایی پیش رفت که هیچ گروهی در لبنان توقع آن را نداشت وقتی پیشنهاد میثاق جدیدی را داد که بین تکه‌ها و بقایای میهنی‌شان جمع کند. جهان تاب و تحمل بیروتی را نمی‌آورد که در چندین لحظه به اردوگاه پناهندگان و گورستان دست‌جمعی و حفره اهمال رسمی بدل شد که شهر را بر2.750 تن مواد منفجره خوابانده بود. مردم گفتند هیروشیماست، اما قدرت انفجار ده‌ها برابر از یک کشتار اتمی بیشتر بود. و از عجایب اتفاقات اینکه انفجار بیروت در زمان سالگرد هیروشیما اتفاق افتاد.

رئیس جمهوری میشل عون حدود 11 سال مهمان تبعیدی فرانسه بود. ناو فرانسوی او را پس از بمباران کاخ بعبدو توسط سوریه که حاضر نشد از آن بیرون برود به مارسی برد. وقتی از کاخ بیرون رفت حدود 10 ماهی را در سفارت فرانسه گذراند پیش ازآنکه مقدمات تبعید او چیده شوند. اما ژنرال عون از پاریس در قامت متحد سوریه و شریک «حزب الله» برگشت که انتخابات ریاست جمهوی را دو سال و نیم تعطیل کرد تا اینکه تن به انتخاب نامزدش داده شد. در این ائتلاف پیش بینی نشده، صحنه سیاسی لبنان به هم ریخت. رئیس جمهوری و حزب و دامادش فریاد رو به شرق بیاوریم یعنی به سوی ایران و چین و ونزوئلا که یک میلیون نفر با پای یپاده راه افتادند تا وعده غذایی بگیرند.

دیدار مکرون صحنه و افق را برگرداند. فرودگاه بیروت پر از هواپیمای کمک‌های عربی و جهانی شد. حتی مغرب و تونس و الجزایر که معمولا با لبنان فاصله دارند گروه‌ها و کمک‌های پزشکی و غذایی ارسال کردند. مکرون به صحنه سیاسی لبنان دوستان و متحدان و برادران لبنان را برگرداند که نسبت به آنها بی توجهی می‌کرد یا دیپلماسی لبنانی غرق در مصلحت و خودخواهی کوچک و قورباغه‌های باد کرده آنها را اغفال کرده بود.