عادی سازی روابط بر مربع شماره9

بسیار اتفاق می‌افتد که شانس سرنوشت افراد و کشورها را تغییر دهد اما به نظر می‌رسد این برای لبنان اتفاق نمی‌افتد. لبنان که به دلیل ساختار اجتماعی و شکننده بودن توان‌ها و منافع اقتصادی‌ همین طور به دلیل نبود عامل مستقیم مانند زمین اشغالی، باید کمتر از بقیه کشورهای عرب درگیر جنگ با اسرائیل باشد. با این حال-درعمل- بیشترین کشور عربی است که هزینه جنگ با اسرائیل را پرداخته است. در سه مرحله حاکمیتش از آن سلب شد، در دهه هفتاد توسط اسلحه به دستان سازمان آزادیبخش فلسطین، بعد اشغال سوری و در دهه گذشته تسلط ایران بر تصمیم حاکمیت آن.
لبنانی‌ها بیرون از دیوارهای دانشگاه امریکایی و کافه‌های بیروت غربی اهمیت کمتری به این نزاع می‌دهند، همین طور شیعیان که سال 1982با شاخه درخت صنوبر و گل به استقبال نیروهای اسرائیلی رفتند از شدت فشاری که سلطه سازمان آزادیبخش فلسطین درآن زمان برشهرهای جنوبی وارد می‌ساخت. و تاریخ تکرار می‌شود؛ به طوری که «حزب الله» از سی سال تا به امروز بر لبنان تسلط یافته است.
امروز اگر وارد مذاکره نشود و میانجیگری فرانسوی را نپذیرد ثروتش برباد می‌رود و انتخاب با اوست، مثل کشورهای غنی خلیج باشد یا مانند غزه فقیر. مربع دریایی شماره 9، آنجا که گاز بسیاری وجود دارد، شوربختانه به مربع دریایی شماره 72 اسرائیلی چسبیده است که آن را مزارع شبعای دیگر می‌سازد. بدون توافق حتی یک مترمکعب گاز هم از آن استخراج نمی‌شود.
آنچه سیاست‌مداران- و در رأس آنها حسن نصرالله- را ناچار ساخت یک‌باره بنشینند و مذاکره کنند و به عادی سازی روابط بپردازند عوامل متعددی هستند.
لبنان امروز به مرحله فروپاشی اقتصادی بی سابقه‌ای رسیده که حتی در دوره جنگ داخلی دهه هفتاد چنین وضعی را تجربه نکرد. و دوم؛ فشارهای امریکایی و تحریم‌ها «حزب الله» را تضعیف کرد و آن را به مرز ورشکستگی کشاند. سوم؛ درگذشته انگیزه و مشوق‌هایی برای صلح و عادی سازی روابط با اسرائیل وجود نداشت، اما امروز جایزه حدود 865 میلیون بشکه نفت و 96 تریلیون مترمکعب گاز طبیعی برآورد می‌شود. و آخرین: میانجی صلح رئیس جمهوری مانوئل مکرون است که کشورش از این فشارها بر مقامات مسئول در بیروت سود می‌برد؛ شرکت «توتال» کار حفاری در مربع‌های غنی دریایی را به عهده می‌گیرد. جدای از اینکه اسرائیل آماده است و می‌خواهد لوله‌ها و دستگاه‌های حفاری‌اش را به مربع‌هایی برساند که لبنانی‌ها می‌گویند در درون مرزهای آبی آنها قرار دارند.
امروز همه رهبران لبنانی آماده تفاهم با اسرائیل هستند، هیچ دشمنی، زمین اشغال شده‌ و مزارع شبعایی و هیچ مسئله‌ای وجود ندارد. حجم قرارداد همکاری شاید به مقدار قراردادهای تجارت و نظامی بین امارات و بحرین و اسرائیل درآمد ایجاد کند، همان قراردادهایی که تندروها زیرسئوال بردند و امروز در مقابل قرارداد نفتی اسرائیلی لبنانی سکوت اختیار کرده‌اند.
نباید آن دست نتایج سیاسی که این قرارداد پس از آغاز حفاری و تولید به وجود می‌آورد را دست‌کم بگیریم. نفت شاید به دلیل رابطه با ایران که با سلاح «حزب الله» بر تصمیم‌گیری لبنانی تسلط دارد نفرینی بشود و اگر سال آینده دست‌هایش باز خواهند بود دخالت خواهد کرد تا مانع از به انجام رساندن طرح بشود یا درآمدهای جدید کشور را به نفع «حزب الله» و طرح سیاسی نظامی‌اش ببرد. شاید «مرهم»ی باشد که لبنان را از بیماری‌های ایران و سوریه و آشوب و فقر شفا بدهد و برای اولین بار پس از اواسط دهه هفتاد کشوری شکوفا بشود. تصمیم‌گیری سیاسی پایه آینده را می‌گذارد.