سمير عطا الله
نویسنده و روزنامه‌نگار لبنانی، در روزنامه‌های النهار و دو مجله الاسبوع العربی و الصیاد لبنانی و روزنامه الانباء کویتی فعالیت کرده است
TT

گروه بیست؛ که، چرا و چگونه؟

جهان پس از جنگ جهانی دوم تأملی در احوال خود کرد و وحشت بزرگی به جانش افتاد. در زمان جنگ فرصت این را نداشت تا ببیند چه اتفاقی می‌افتد. تلاش می‌کرد روزانه خود را نجات دهد، توان برنامه‌ریزی هیچ کاری را نداشت، به دنبال جنون ویرانگر هولناکی افتاده بود که بشر را به گروهی آدم کش یا کشته شده، آبادانی را به ویرانی، روابط انسانی را به کینه‌ها و انتقام‌ها و کشتارها تبدیل می‌کرد.

وقتی جهان چشم برآنچه برآن رفته باز کرد، تصمیم گرفت پس از این جنگی نباشد. این دشوارترین تصمیمی بود که بشریت گرفت. بشریت به طور خودکار به دو بخش تقسیم شد، یکی با تمام توان برای صلح فعالیت می‌کند و دیگری نمی‌تواند از گرایش به ویرانی شفا یابد. اینگونه، گروه‌هایی متولد شدند که برای صلح و آبادانی و شایستگی کار می‌کنند. تجمع مادر سازمان ملل بود و سپس از آن سازمان‌هایی منشعب شدند که تلاش می‌کنند روابط بشری را در همه زمینه‌ها و نه تنها در سیاست توسعه بدهند.

به دنبال آن سازمان‌های بین‌المللی در دیگر زمینه‌ها متولد شدند: بهداشت، که اکنون بیش از هرزمان دیگر اهمیت نقش آن هویدا شد، بانک جهانی در زمینه پول، کشاورزی و یونسکو در زمینه فرهنگ. در کنار این سازمان‌ها همایش‌های قاره‌ای و منطقه‌ای متولد شدند که بیشتر محدود بودند مانند اتحادیه اروپا، اتحادیه کشورهای عربی و شورای همکاری خلیجی و ...

این جمعیت‌ها موفقیت‌های نسبی کسب کردند، اما وجودشان در نهایت امر هزاران بار بهتر از نبودشان بود. با وجود شکست‌هایی که تجربه کردند، روابط ملت‌ها تقویت شد و مبادلات تجاری، اقتصادی و فرهنگی گسترش یافت و در نتیجه میزان منافع مشترک که موجب بالا رفتن ثبات می‌شوند بالاتر رفت.

«گروه بیست» که سال 1999 متولد شد، آخرین و مهم‌ترین این سازمان‌ها بود. نامش به طور کامل بیان کننده حقیقت نیست. شامل 20 کشور نمی‌شود بلکه 19 کشور به همراه اتحادیه اروپا با همه کشورهایش را درخود دارد.

هدف اولیه از این گروه محدود ساختن اعضا برای اثرگذاری بیشتر بود. تا اینکه مانند بقیه تجمع‌ها در بیراهه عددی نیفتد و به صرف یک همایش جشنواره‌ای تبدیل بشود که نه اثرگذاری دارد و نه تأثیری، برعکس هدف مواجهه سریع با بحران‌های بزرگ و کاستن از خسارت‌ها و آثارشان بود همانگونه که سال 2008روی داد. در چنین حالت‌هایی کاری از دست اقتصادهای کوچک ساخته نیست.

گروه، بیش از 80درصد تولیدات اقتصاد جهان و 75درصد از مجموعه تجارت جهانی را دارند. سعودی که امسال میزبان گروه در ریاض است، تنها کشور عربی گروه است که به پنج مجموعه تقسیم شده و پادشاهی درمیان پنج‌تای اول است.

پادشاهی نه تنها در «بیست» ستونی اقتصادی است، بلکه در شرایط بین‌المللی کنونی یکی از پایه‌های ثبات جهانی است. گروه به نقش آن در مبارزه با تروریسم امیدوار است در زمانی که از سال‌ها ایران و تلاش‌های اتمی‌اش را در برنامه کاری خود قرارمی‌دهد. و اکنون مشخص شدن قتل معاون رهبر «القاعده» که با برخی افراد خانواده اسامه بن لادن ساکن تهران بود، نشان دهنده تحول خطرناک جدیدی است.

به امید دیدار...