این «کانال سوئز»است. و گاهی «کنال» و همیشه «کانال» است، نامی بی نظیر در میان گذرگاه‌‎های آبی که بشر حفرکرده است و اولین و مهم‌ترین آنها همین گذرگاهی است که دریای سرخ را به مدیترانه متصل می‌کند و آسیا را به افریقا و راه‌های تجاری پیرامون جهان را کوتاه ساخت.

درست است که یک شرکت فرانسوی سال 1859 کانال را شکافت، اما فراعنه -دست‌کم حدود پنج نفر ازآنها- پیش ازآن تلاش‌هایی برای این کار کرده بودند. فردینان دو لُسپس اولین کسی نبود که تک بودن جایگاه جغرافیایی و استراتژیک مصر را فهمید، اما او اولین کسی بود که موفق شد به این طرح جامه عمل بپوشاند.

هر بنای با عظمتی نقاط ضعف خود را دارد. حرکت حمل و نقل در این کانال عظیم را نیز یک کشتی عظیم متوقف ساخت. یک کشتی به ظرفیت 20 هزارکانتینر باری به وزن 224.000 تن و طول 300متر و عرض60 متر. هرچه در باره جزئیات این کشتی که با انحراف به سمت خشکی کانال را بست جست‌وجو کردم دیدم بزرگ‌ترین ده کشتی‌ باری غول‌پیکر در مالکیت یک کشور است؛ کره جنوبی.

بسته شدن کانال به مدت یک هفته هزینه‌ای در حدود 10 میلیارد دلار دارد. حمل و نقل دریایی جهان هولناک است و چندان چیزی از آن نمی‌دانیم. جهانی قائم به خود در آن سوی دریاها. به نظرمن کانال برای مصر همان «نیل شور» است. 19 هزار کشتی درسال گذشته از آن عبور کرده‌اند.

مدت کوتاهی پس از به قدرت رسیدن رئیس جمهوری عبدالفتاح السیسی، اولین طرح حیاتی که اعلام کرد، ایجاد کانال دیگر بود. صدای افراد سطحی به هوا رفت. و امروز روشن شد که مصر گنجایش کانال سوم و چهارم را هم دارد. امروز صد کشتی جلوی ورودی درانتظار کنار زدن این غول عظیم ایستاده‌اند که حرکت ترابری دریایی را متوقف ساخته است. «کرونا» هزاران پرواز را زمین‌گیر کرد و سفرهای هوایی را مختل ساخت درحالی که نفتکش‌ها و کشتی‌های حمل بار می‌چرخند و بنادر از جنب و جوش نمی‌افتند... مگر اینکه یک کشتی به طول نیم کیلومتر جلوی صورت‌شان توقف کند.

یا اگر کانال در معرض تجاوز یا جنگ قرار گرفت و پر از لاشه‌های کشتی‌ها بشود. چقدر سرزنش کننده‌ها بی‌مایه‌اند. بسته شدن کانال و بروخورد فاجعه‌بار قطار در سوهاج به موضوع کنایه و نقد دولت بدل شد. حقیقت آنکه مسئله خطوط راه آهن در مصر مسئله‌ای بسیار جدی است. در جهان دیگر خبری از حوادث قطار نمی‌شنویم مگر بسیار نادر. اما لازم است در عین حال یادآوری کنم که پیش از انتخاب السیسی میزان حوادث قطار بیش از چهار هزار حادثه در سال بود. حوادث شناروها فاجعه بار بود. همه اینها غیرمعقول بودند. و از زمان به قدرت رسیدن السیسی، در نوع قطارها تحولی در حدود 4 هزار درصد صورت گرفت. این مسائل جایی برای گلایه و تمسخر نمی‌گذارند.