طارق الحميد
TT

بایدن و مخمصه حوثی‌ها

در پی افشای دیدار محرمانه‌ بین آمریکایی‌ها و ایرانی‌ها در سلطان نشین عمان برای بحث در مورد تشدید تنش حوثی‌ها در دریای سرخ، موجی از انتقادات علیه دولت بایدن به راه افتاد، به این دلیل که دولت بایدن با ایرانی‌ها کاملاً نرم رفتار می‌کند.
بیشتر انتقادها به جا، قدیمی و از زمان باراک اوباما بوده است، اما آیا گشودن کانال‌های مخفی با دشمن، هر که باشد، اشتباه است؟ قطعاً خیر و مذاکره معمولاً برای جلوگیری از جنگ انجام می‌شود و این در ماهیت کار سیاسی است.
با وجود همه این‌ها، انتقاد از دولت بایدن، چه در برخورد با ایران و چه حوثی‌ها که واشنگتن با آنها تا حدی ملایم بوده که اعتبارش را در خود یمن و بدون استثنا در همه کشورهای خلیج‌ خدشه‌دار کرده، شایسته است.
واشنگتن برای مدتی طولانی تهران و شبه نظامیانش به ویژه حوثی‌‌ها را به زیان کشورهای منطقه تحمل می‌کرد، زمانی که آنها را از لیست‌های تروریستی خارج ساخت، از آنها محافظت کرد و با فشارهای سیاسی و دیپلماتیک آنها را به ادامه حیات علیه ائتلاف عربی قادر ساخت.
واشنگتن همچنین برگه حقوق بشر را به شیوه‌ای مزورانه به کارگرفت و اعتبار حقوق بشر را تضعیف کرد که ما امروز نمی‌بینیم تحت تأثیر جنگ اسرائیل علیه غزه قرار بگیرد. واشنگتن تحویل تسلیحات به سعودی و متحدانش را به تاخیر انداخت و از سقوط بندر الحدیده جلوگیری کرد.
دولت بایدن علاوه بر نادیده گرفتن نقش مخرب رسانه‌ای و سیاسی ایران، نسبت به نقش ایران در تأمین مالی، آموزش و تسلیح حوثی‌ها و اعزام رهبران و مربی از «حزب‌الله» به یمن اغماض کرد.
اکنون که نیروهای آمریکایی و انگلیسی شروع به بمباران حوثی‌ها کردند- هرچند به طور محدود-و حوثی‌ها را در لیست گروه‌های تروریستی قرار می‌دهند، واشنگتن بار دیگر سخن از نقش مخرب ایران می‌گوید و به جای حمایت از دولت قانونی یمن، در عمان به مذاکره با ایران می‌رود.
این مذاکره قابل پیش‌بینی است زیرا هیچ استراتژی مشخصی از سوی آمریکا در قبال ایران و شبه‌نظامیان آن وجود ندارد و سردرگمی واشنگتن، اگر خوب فکر کنیم، همان چیزی است که تهران را به اهمیت شبه‌نظامیانش متقاعد کرد که می‌توانند واشنگتن را به پای میز مذاکره بکشانند. ساده‌ترین مثال این است که از 4 فوریه تاکنون هیچ حمله‌ای علیه نیروهای آمریکایی در عراق و سوریه صورت نگرفته است.
روزنامه «فایننشال تایمز» به نقل از یک مقام ایرانی نوشت که سردار اسماعیل قاآنی، فرمانده «سپاه قدس» ماه گذشته از شبه‌نظامیان عراقی در بغداد خواسته بود «رفتار خود را به گونه‌ای مدیریت کنند که اجازه ندهد آمریکا با ایران درگیر شود». بنابراین، واشنگتن به دنبال کمک گرفتن از تهران در خصوص حوثی‌هاست.
اما مشکل در یمن اکنون بزرگتر است، زیرا نجیب غلاب، معاون وزیر اطلاع‌رسانی یمن، به من گفت، دولت مشروع معتقد است که حوثی‌ها اکنون از بحران ناوبری دریایی برای انجام اقدامات نظامی علیه مشروعیت سوء استفاده می‌کنند و این موضوع توسط فرستاده سازمان ملل تایید شد.
هانس گراندبرگ، فرستاده سازمان ملل به یمن، از افزایش «احتمال تغییر محاسبات و دستور کار مذاکرات طرف‌های درگیر در یمن» صحبت می‌کند،« زیرا ممکن است طرف‌ها تصمیم بگیرند در یک ماجراجویی نظامی خطرناک شرکت کنند که یمن را به فاز جدیدی از جنگ بازگرداند.»
اگر این جنگ رخ دهد و اگر کشتیرانی دریایی همچنان هدف قرار گیرد، مخمصه حوثی‌ها برای دولت بایدن بزرگ و پیچیده باقی خواهد ماند، زیرا آنچه دیروز مورد غفلت قرار گرفت، امروز تنها از طریق مذاکرات محرمانه قابل انجام نیست. معضل دولت بایدن در اینجا نهفته است، جایی که اکنون هیچ کس در منطقه با آن همدلی نمی‌کند.