انعام کجه جی
روزنامه نگار ونویسنده
TT

نامش حفصیه است

حفصیه حرزی، برای کسانی که او را نمی‌شناسند، بازیگر و کارگردانی است که در فرانسه از پدری تونسی و مادری الجزایری به دنیا آمده است. چهره‌اش نمونه‌ای از ویژگی‌های میلیون‌ها زن عرب با پوستی گندمگون و گرم است. برای او مقدر نبود که مشهور شود و جوایز مهمی بگیرد، مگر به‌خاطر جاه‌طلبی‌اش که با تواضع همراه بود. او در دوازده‌سالگی نقشی کوچک در یک فیلم تلویزیونی گرفت. بدون هیچ وعده‌ای قابل ذکر، از صفحه تلویزیون عبور کرد. سپس شانس به او رو آورد، همان‌طور که اغلب برای متولدین برج جُدی اتفاق می‌افتد. کارگردان تونسی عبد اللطیف کشیش او را برای نقش ریم در فیلم«کُسْکُسی با ماهی( نام غذای محلی)» انتخاب کرد. این اولین نقش واقعی او بود و فیلم موفق شد و در جشنواره‌ها به نمایش درآمد.
نقش ریم برای حفصیه باریک‌اندام کمی بزرگ بود. به دستور کارگردان باید غذا می‌خورد تا پانزده کیلوگرم وزن اضافه کند تا با نقش همخوانی پیدا کند. فداکاری‌ای که بدون پاداش نماند، زیرا او جایزه بهترین بازیگر نوپا را در جشنواره ونیز برد. سپس جایزه سزار فرانسه برای بهترین بازیگر زن نوظهور را گرفت. او تحصیل در رشته حقوق را رها کرد تا به بازیگری بپردازد. این بیش از پانزده سال پیش بود، زمانی‌که هنوز بیست‌ساله نشده بود. و امروز او ستاره‌ای است که ده‌ها نقش را مقابل دوربین ایفا کرده و پشت دوربین سه فیلم بلند داستانی کارگردانی کرده است.
در فرانسه چندین بازیگر زن با اصالت مغربی وجود دارند. رشیده براکنی، لیلا بختی، فریده خلفه، سعیده جواد، لنا خدری و دیگران. همگی در نقش‌های زنان مهاجر و کلیشه‌های مربوط به آن محدود شده‌اند: خدمتکار، معشوقه یک معتاد، دختر شب، دختری که به اجبار ازدواج کرده است، نوجوانی که توسط پدرش کتک می‌خورد.
حفصیه پیش از موافقت با یکی از این شخصیت‌ها خیلی فکر می‌کند. او نمی‌خواهد «عرب حاضر به خدمت» باشد، اصطلاحی طنزآمیز که به مهاجر آرام، مطیع و تحت‌سلطه نگاه فرانسوی اطلاق می‌شود. آخرین فیلم او «زنی در بوردو» در همین زمینه قرار دارد. او در این فیلم نقش مینا، زن فقیری از حومه بوردو را بازی می‌کند که به ملاقات شوهر زندانی‌اش می‌رود. در آنجا، دیدار پس از دیدار، با آلما، زن بورژوایی که شوهرش نیز در زندان است، آشنا می‌شود. حفصیه این نقش را به‌خاطر اعتماد به کارگردان پاتریسیا مازوی و همچنین به‌خاطر همبازی بودن با ایزابل اوپر، بازیگر معروف، پذیرفت. او معتقد بود که رابطه انسانی عمیقی که بین این دو زن ایجاد می‌شود، قوی‌تر از کلیشه‌های آماده است.
یک خبرنگار از او پرسید که چگونه در جامعه ادغام شده است. او پاسخ داد: «ادغام در چی... من فرانسوی هستم». حفصیه اصل عربی خود را انکار نمی‌کند و از ایفای نقش زنان مغربی نمی‌رنجد. اما او همچنین قادر است نقش زنانی را بازی کند که نامشان ژولیت یا شارلوت است. می‌گوید: «منتظرم تا با کارگردانی برخورد کنم که تخیل داشته باشد».
در فیلم «زنی در بوردو»، زن ثروتمند فاش می‌کند که شوهرش، جراح معروف، پس از زیر گرفتن یک زن و دخترش در حالت مستی و فرار بدون کمک به آنها، به زندان افتاده است. سپس از حفصیه می‌پرسد که چرا شوهرش زندانی شده است. او پاسخ می‌دهد: «به‌خاطر جواهرات». دوباره می‌پرسد: «شوهرت جواهرساز است؟». نمی‌فهمد که او به یک مغازه جواهرات دستبرد زده است!