ترامپ از ریاض: آرزوی روزگاری خوش ای سوریه

«به ریاض آمده‌ام تا درباره آینده‌ای درخشان برای خاورمیانه صحبت کنم»، این جمله‌ای بود که صدای رئیس‌جمهوری آمریکا، دونالد ترامپ، در هر جا که طرفداران یا مخالفانش حضور داشتند، شنیده می‌شد. او سخنرانی‌اش را برای شب ریاض و صبح آمریکا انتخاب کرد. نه سخنرانی عمومی بود و نه مختص روابط با سعودی، بلکه متمرکز بر مسائل اصلی منطقه بود.
او از اصلاحات اقتصادی در سعودی تمجید کرد؛ جایی که برخی بیابان‌ها را به مزارع تبدیل کرده‌اند، در حالی که ایران مزارع خود را به بیابان تبدیل کرده است. سپس افزود که هدفش محکوم کردن اقدامات گذشته ایران نیست، بلکه ارائه مسیری جدید به آن کشور است.
ترامپ با اعلام مسیری تازه از سوی آمریکا، همه را غافلگیر کرد: پایان دادن به قطع رابطه با سوریه و رفع تحریم‌ها علیه آن کشور. تنها دو هفته پیش، منابع وزارت خارجه آمریکا و حتی برخی مشاوران کاخ سفید با این پیشنهاد مخالفت می‌کردند و پاسخشان این بود: «بگذارید تا پایان سال صبر کنیم و ببینیم چه می‌شود.»
ترامپ گفت که به سخنان ولی‌عهد سعودی، محمد بن سلمان، گوش داده و نه تنها تحریم‌ها را برداشته، بلکه روابط دیپلماتیک قطع‌شده آمریکا با دمشق از سال ۲۰۱۲ را نیز از سر می‌گیرد.
او با هدف ترغیب ایرانی‌ها به شرکت در مذاکرات صلح و دست کشیدن از برنامه هسته‌ای‌شان گفت: «ایران هرگز به سلاح هسته‌ای دست نخواهد یافت و من می‌خواهم با آنها توافقی انجام دهم تا جهان امن‌تر شود.» در پاسخ به کسانی که او را به خاطر مذاکره با ایران سرزنش می‌کنند، گفت: «من همیشه طرفدار صلح و شراکت هستم و آنهایی که به شکل دیگری فکر می‌کنند احمق‌اند.» رئیس‌جمهوری آمریکا احساس می‌کند می‌تواند ایران را به سمت تغییر کامل سوق دهد و اکنون فرصت را در اختیار آنها گذاشته است.
نقطه عطف این رویداد، اعلام صریح و بی‌قید و شرط بازگشت روابط با سوریه مشروع بود. تا دیروز، دیپلمات‌های سوری فقط اجازه داشتند در نیویورک چند بلوک محدود رفت‌وآمد کنند و دولت سوریه تنها می‌توانست ماهانه ۱۵ میلیون دلار کمک خارجی برای پرداخت حقوق کارمندانش دریافت کند.
چرا سیاستش را تغییر داد؟ ترامپ قانع شده که بهتر است رژیم جدید را به خاطر تحریم‌های وضع‌شده بر رژیم پیشین مجازات نکند و ملت سوریه را به خاطر «احتمالات آینده» تنبیه نکند. در واقع، ادامه تحریم‌ها به معنای فروپاشی سوریه بود. نظر ریاض این بود که به سوریه فرصت بدهید تا شاید بخت و آینده‌اش تغییر کند. ترامپ گفت: «زمان درخشش سوریه فرا رسیده است. تمام تحریم‌ها را متوقف خواهیم کرد... موفق باشی ای سوریه، چیزی بسیار خاص به ما نشان بده.»
ترامپ در مورد خود سعودی، چندین بار تحسین و قدردانی‌اش از ولی‌عهد را تکرار کرد و به سفر قبلی‌اش در هشت سال پیش اشاره کرد و از تغییرات مثبتی که انجام شده، سخن گفت. رئیس‌جمهوری آمریکا گفت: در مورد ولی‌عهد حق با من بود. و «ما با سعودی گام‌هایی برداشتیم که روابطمان را از همیشه قوی‌تر کرده است.» همزمان، هشدار داد که آمریکا با هرگونه تهدید علیه خود یا شرکایش با «قدرتی ویرانگر و قاطع» روبه‌رو خواهد شد.
این دومین روز از سفر اوست و دیدار همچنان ادامه دارد؛ جایی که ترامپ در نشست سران کشورهای شورای همکاری خلیج در ریاض شرکت می‌کند.