رهبر ایران، علی خامنه‌ای، می‌گوید خواسته‌های واشنگتن برای توقف غنی‌سازی اورانیوم از سوی تهران، «زيادخواهانه و هولناک» است و آن را «غلط زيادى» توصیف می‌کند. او افزوده: «گمان نمی‌کنم مذاکرات هسته‌ای با آمریکا به نتیجه‌ای برسد... نمی‌دانم چه خواهد شد.»
خامنه‌ای از آمریکا خواسته است که در مذاکرات ـ که قرار است وارد دور پنجم شود و درباره پرونده هسته‌ای ایران است ـ از مطرح کردن چنین مطالبات «هولناکی» دست بردارد، آن هم در حالی که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهورى ایالات متحده هشدار داده است که ایران باید «سریعاً اقدام کند، وگرنه اتفاق بدی خواهد افتاد.»
اما آیا واقعاً خواسته‌های آمریکا «غلط زيادى» و «زياده خواهانه و هولناک» هستند؟ بحث درباره واژه «غلط زيادى» را کنار می‌گذاریم، چرا که چنین توصیف‌هایی در روند مذاکرات امری طبیعی است. اما آنچه واقعاً «هولناک» است، جنگ و پیامدهای آن است، نه جلوگیری از غنی‌سازی اورانیوم.
هولناک، آن چیزی نیست که فرستاده آمریکا، ویتکوف، می‌گوید ـ اینکه واشنگتن خط قرمز مشخصی دارد و می‌گوید «حتی غنی‌سازی یک درصدی هم قابل قبول نیست؛ چون غنی‌سازی به معنای توان بالقوه برای دستیابی به سلاح هسته‌ای است، و ما اجازه نخواهیم داد که چنین سلاحی به اینجا برسد.»
هولناک واقعی این است که فرصتی برای مذاکره از دست برود؛ فرصتی که می‌توانست ایران و منطقه را از یک جنگ واقعی نجات دهد. جنگی که الزامی ندارد سنتی باشد، آن‌طور که برخی در تهران تصور می‌کنند، بلکه می‌تواند جنگی ویرانگر و از هم‌اکنون آغازشده باشد.
اشتباه است اگر کسی فکر کند که این جنگ هنوز شروع نشده. هرچند ترامپ بگوید که راه‌حل‌های دیپلماتیک را ترجیح می‌دهد، اما اسرائیلی‌ها سال‌هاست جنگ خود را با تهران آغاز کرده‌اند. همچنین خود ترامپ در دوره نخست ریاست‌جمهوری‌اش دستور ترور قاسم سلیمانی را داد.
امروز، تهران در حال مذاکره با واشنگتن است، در حالی که ترامپ در تلاش است نتانیاهو را که می‌خواهد جنگی ویرانگر علیه ایران آغاز کند، کنترل کند. جنگی که در خاک ایران خواهد بود و تأسیسات هسته‌ای آن را هدف خواهد گرفت ـ این بار با سلاح آمریکایی، نه اسرائیلی.
مهم نیست که آیا میان ترامپ و نتانیاهو واقعاً اختلافی وجود دارد یا تقسیم نقش انجام شده؛ حتی اگر اختلافی بین واشنگتن و تل‌آویو باشد، این نوع اظهارات از سوی خامنه‌ای می‌تواند شکاف‌ها را ترمیم کند و ترامپ را به نتانیاهو نزدیک‌تر کند.
جنگ عملاً آغاز شده، اما به شکل غیرسنتی. این باور من است. بین ایران و اسرائیل جنگی در جریان است که در آن، بازوهای ایران از لبنان تا غزه درهم‌شکستند، سقوط بشار اسد تسهیل شد، و وضعیت حوثی‌ها نیز بهتر نیست و همچنان با سرنوشت محتومی روبه‌رو هستند.
امروز، تهران با واشنگتن در شرایطی مذاکره می‌کند که دیگر در منطقه بازوی مسلحی ندارد که بتواند تهدیدی برای آمریکا یا اسرائیل باشد. باقیماندهٔ شبه‌نظامیان در عراق نیز در وضعیتی مشابه «حزب‌الله» هستند، و در عراق مخالفت جدی با درگیر شدن در هرگونه رویارویی نظامی وجود دارد.
بنابراین، آنچه به گفته خامنه‌ای «هولناک» است، خودداری از غنی‌سازی نیست؛ بلکه دادن بهانه به دست نتانیاهو برای آغاز جنگی ویرانگر علیه ایران است. هولناک، از دست رفتن فرصت انجام مذاکراتی جدی است.
هولناک این است که ایران این فرصت را از دست بدهد، بدون اینکه از تجربه‌های گذشته در منطقه درس گرفته باشد؛ از جمله سرسختی صدام حسین، و نیز سرسختی‌هایی که باعث شد هزاران میلیارد دلار ثروت ایران صرف حفظ بشار اسد، «حزب‌الله» و دیگران شود ـ هزینه‌هایی که بسیار بیشتر از سرمایه‌گذاری‌های صلح‌آمیز کشورهای منطقه بوده است!
این است که هولناک است ـ نه صلح و نه پرهیز از جنگ.
